Bezpłatna gazeta kulturalo-informacyjna: Grodzisk Mazowiecki, Milanówek, Podkowa Leśna, Zabia Wola, Baranów, Jaktorów, Brwinów, Otrębusy

Polecamy film Mariusza Koszuty o Szarych Szeregach

2012-06-20

W filmie głównym bohaterem jest pan Mieczysław Trząski - założyciel tej drużyny. Równolegle powstała drużyna Wdowiaka o czym obaj nie wiedzieli, ale potem nawiązali współdziałanie.

zdjęcie główne

Pan Mieczysław Trząski urodził się 21 czerwca 1922 roku w Czeladzi. Wyrósł w środowisku harcerskim, które  było treścią życia jego rodziny.  O jego wielkim zaangażowaniu w działalność harcerską świadczy fakt, iż stopień młodzika zdobył 15 marca 1932 r., a przyrzeczenie złożył 24 maja tego samego roku. Jego zaangażowanie w działalność harcerską rosło z roku na rok i tuż przed wybuchem wojny 23 sierpnia 1939 r. został mianowany harcerzem Rzeczypospolitej.

Na początku 1940 r., nie wiedząc o powstaniu konspiracyjnego harcerstwa pod kryptonimem Szare Szeregi, przystąpił do pracy konspiracyjnej, organizując jeden zastęp. Były widoki na zorganizowanie następnych zastępów, ale rozpo­czął się terror niemiecki. Zagrożony aresztowaniem, w marcu 1940 r. Mieczysław Trząski opuścił Czeladź, a do bezpośredniej działalności harcerskiej Mieczysław Trząski wrócił dopiero w lipcu 1942 r. już po przyjeździe do Milanówka, z którym później związał całe swoje życie.  Po uzyskaniu matury na tajnych kompletach w miejscowym liceum pracował jako wychowawca na półkoloniach organizowa­nych przez RGO. Prowadził grupę chłopców w wieku 12-14 lat. Pracował metodami harcerskimi. I to nasunęło mu myśl zorganizowania tajnego zastępu, który byłby zaczątkiem drużyny. Młodym kandydatom postawił jednak warunek - każdy z nich musi mieć zgodę rodziców. Na pierwszej zbiórce przybrał pseudonim „Pantera".

Pod koniec 1942 r. nawiązał kontakt z dh. Wacławem Wdowiakiem („Las", „Stanisław"), który wówczas pełnił funkcję komendanta Szarych Szeregów w Milanówku. Dh Wdowiak polecił mu zorganizowanie drużyny. Już wcześniej „Pantera" przygotowywał swoich harcerzy do zdobycia stopnia młodzika, ale o znacznie rozszerzonym programie, pozwalającym w przyszłości na organizowa­nie zastępów i drużyny.

W Milanówku i w okolicy była wspaniała młodzież - w listopadzie 1943 r. istniały już pod kryptonimem 4 drużyny - oddziały.

W końcu 1943 r. w mieszkaniu dh. Wacława Wdowiaka przy okazji choinki bożonarodzeniowej odbyła się odprawa instruktorów Hufca Grodziskiego „Gro­chów", której przewodniczył wizytator „Pasieki" - Głównej Kwatery Harcerzy na Mazowsze dh hm. Jerzy Kozłowski („Jurwiś"). Przeprowadzono reorganiza­cję hufca. Hufcowym został mianowany dh Wacław Wdowiak i tym samym Milanówek stał się siedzibą hufca (kryptonim „Matecznik" lub „Milion"). Do końca miała być przeprowadzona reorganizacja Szarych Szeregów na trzy grupy wiekowe: Zawiszę, Bojowe Szkoły i Grupy Szturmowe. Każda z tych grup miała swego komendanta na szczeblu hufca. Mieczysław Trząski został komendantem Zawiszaków.

Niezmordowany w swojej aktywności podjął dalszą pracę, która polegała na organizowaniu różnych kursów, odpraw, wizyta­cji, szkoleń i kierowaniu akcjami małego sabotażu. W lutym 1944 r. zorganizował drużynę Zawiszaków w Żyrardowie. Konspiracyjną działalność w Szarych Szeregach Mieczysław Trząski zakończył w styczniu 1945 r. po rozwiązaniu AK rozkazem generała brygady Leopolda Okulickiego („Niedźwiadka").

Więcej informacji przekaże w filmie sam Mieczysław Trząski, a wiele znajdzie się w jednym z następnych numerów „Biuletynu".

Pamiętajmy o ważnych datach w historii Milanówka. Taką z pewnością jest 18 lipca przed 70 laty.

 

 

 


Andrzej Pettyn