Wspólny Powiat - bezpłatna gazeta kulturalno-informacyjna

Jakiś czas temu znajoma opowiadała mi o latach spędzonych we francuskiej szkole. Okazuje się, że w wielu takich placówka, najważniejszą osobą, cieszącą się największym szacunkiem, jest nauczyciel filozofii. I bynajmniej nie chodzi o szkoły ponadpodstawowe. Filozofują i poznają tradycje myślenia także młodsze dzieci. Wydaje się to oczywiste, że warto uczyć formułowania sądów, dowodzenia i przede wszystkim krytycyzmu. W tym sensie filozofia jest podstawą wszystkich innych nauk. Niestety, w krajach, które doświadczyły totalitaryzmu, wciąż panuje lęk przed wolnością myśli, bezpieczeństwem logiki i oczyszczającą siłą krytyki. W Polsce znakiem tego, że idzie nowe, są propozycje książkowe, które stawiają sobie za cel przybliżenie dzieciom filozofii, zachętę do umiłowania mądrości, która - owszem - może rozsadzać od środka systemy, ale może też stanowić narzędzie do głębszego rozumienia i porządkowania świata w sposób rozsądny, czyli przy użyciu rozumu. Pierwszą publikacją były „Bajki filozoficzne" autorstwa  Michela Piquemal, wydane przez wydawnictwo Muchomor. Książeczka zawiera krótkie historie z całego świata ilustrujące odmienne systemy filozoficzne. Do każdej opowieści autor dodał krótki komentarz. Drugą z tej serii książką są „Filozofowie do dzieci" Sophie Boizard. Tym razem młodzi czytelnicy mają okazję zapoznać się z koncepcjami największych europejskich filozofów, zarówno tych starożytnych min Anaksagorasa, Arystotelesa czy Protagorasa, jak i nam bliższych min Sartre'a. Książeczka ma swoich bohaterów, którzy poznają koncepcje filozoficzne w codziennym życiu, nie jako abstrakty, ale odpowiedzi na realne problemy, także problemy dzieci. Kolejna propozycje jest nieco inna. Stawia sobie za cel przeprowadzenie najprawdziwszej debaty filozoficznej, ale tak, by była ona interesująca i czytelna dla młodych odbiorców. „Debata filozoficzna królika z Dudkiem o sprawiedliwości" Leszka Kołakowskiego to dla dzieci doskonały przykład jasnego i logicznego formułowania wniosków.

Wspominam własną podstawówkę i szkoły moich dzieci. Nie, nie były to miejsca gdzie zachęcano do niezależnego myślenia. Z tym większą przyjemnością polecam uwadze św. Mikołaja te trzy książeczki, jako zegarową bombę, która pomoże oczyścić otoczenie naszych dzieci z pozostałości po jedynie słusznych poglądach i pustych autorytetach.

Joanna Sarnecka

„Bajki filozoficzne" Michel Piquemal, „Filozofowie do dzieci" Sophie Boizard, „Debata filozoficzna Królika z Dudkiem o sprawiedliwości" Leszek Kołakowski;

Wydawnictwo Muchomor